.
Sau khi sinh con, nhiều phụ nữ gặp khó khăn trong việc lấy lại vóc dáng như trước đây. Dù đã ăn uống cẩn thận và cố gắng tập luyện nhưng vẫn không cải thiện. Điều này không chỉ liên quan đến lối sống mà còn bắt nguồn từ sự thay đổi nội tiết tố. Nghiên cứu chỉ ra rằng thay đổi nội tiết tố sau sinh ảnh hưởng đến việc giảm cân một cách đáng kể. Đặc biệt là do sự gia tăng của hai hormone: cortisol và prolactin.
Thay đổi nội tiết tố sau sinh ảnh hưởng đến việc giảm cân như thế nào?
Thông thường, phụ nữ cần từ 6 tháng đến 1 năm để lấy lại vóc dáng sau sinh. Tuy nhiên, thời gian này có thể thay đổi tùy theo cơ địa, tình trạng sức khỏe. Trong suốt thai kỳ và sau sinh, nội tiết tố trong cơ thể biến đổi liên tục. Những thay đổi này ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, khả năng đốt mỡ và cân nặng.
Sự thay đổi nội tiết sau sinh là cơ chế tự nhiên giúp mẹ thích nghi với việc nuôi con. Tuy nhiên, khi một số hormone như cortisol và prolactin tăng cao kéo dài, chúng có thể gây tích mỡ, làm tăng cảm giác thèm ăn. Điều này khiến việc giảm cân trở nên khó khăn hơn.
Cortisol – Hormone căng thẳng và mối liên hệ với cân nặng
Cortisol là hormone được tiết ra khi cơ thể bị căng thẳng. Sau sinh, mẹ thường mất ngủ, mệt mỏi và chịu nhiều áp lực. Những điều này khiến nồng độ cortisol tăng cao. Khi đó, cơ thể sẽ tích trữ năng lượng dưới dạng mỡ, đặc biệt là vùng bụng. Cortisol cũng làm tăng cảm giác thèm ăn, nhất là đồ ngọt và tinh bột. Nếu tình trạng này kéo dài, nó sẽ làm chậm quá trình trao đổi chất và cản trở việc giảm cân.
Cortisol cao kéo dài ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và quá trình giảm cân. Để giảm cortisol tự nhiên, mẹ nên ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm. Giấc ngủ sâu và chất lượng sẽ giúp cân bằng hormone và phục hồi cơ thể. Thực hành thiền, yoga hoặc hít thở sâu mỗi ngày giúp giảm căng thẳng hiệu quả. Đi bộ nhẹ nhàng 20–30 phút cũng có tác dụng làm dịu hệ thần kinh và ổn định cortisol. Ngoài ra, mẹ nên ăn uống lành mạnh, hạn chế caffeine và duy trì lối sống tích cực để kiểm soát cortisol một cách bền vững.
Prolactin – Hormone tạo sữa và quá trình tích mỡ
Prolactin là hormone chịu trách nhiệm chính trong việc kích thích và duy trì sản xuất sữa mẹ. Khi mẹ cho con bú, nồng độ prolactin trong cơ thể sẽ tăng cao để hỗ trợ tuyến vú hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, hormone này cũng khiến cơ thể giữ lại chất béo nhiều hơn. Lý do là vì prolactin giúp tạo ra nguồn năng lượng dự trữ cần thiết cho quá trình tạo sữa. Điều này khiến việc giảm cân sau sinh trở nên chậm hơn, dù mẹ ăn uống điều độ và vận động nhẹ nhàng.
Prolactin không phải là nguyên nhân gây tăng cân trực tiếp. Nhưng việc cho con bú có thể ảnh hưởng đến cân nặng thông qua thay đổi nội tiết tố và nhu cầu năng lượng. Quá trình cho con bú có thể gây ra những thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là sự suy giảm của estrogen và progesterone sau khi sinh. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và tích trữ chất béo, dẫn đến tăng cân.
Ngoài ra, prolactin còn làm rối loạn cảm giác đói và no. Mẹ có thể ăn nhiều hơn bình thường mà không nhận ra. Để cân bằng prolactin mà vẫn duy trì lượng sữa ổn định, nên ăn đủ chất, ưu tiên protein và chất béo tốt. Việc vận động nhẹ nhàng cũng giúp cơ thể điều hòa hormone hiệu quả hơn.
Cân bằng nội tiết tố là chìa khóa để giảm cân sau sinh hiệu quả
Việc giảm cân sau sinh không chỉ phụ thuộc vào tập luyện hay chế độ ăn. Sự ổn định của nội tiết tố sau sinh đóng vai trò then chốt. Khi hormone mất cân bằng, cơ thể dễ tích mỡ và giảm khả năng đốt năng lượng. Do đó, muốn giảm cân bền vững, mẹ cần khôi phục lại sự cân bằng nội tiết một cách tự nhiên.
Để hỗ trợ điều hòa hormone, mẹ nên duy trì lối sống lành mạnh. Mẹ nên ngủ đủ, ăn đủ chất, giảm stress và vận động đều đặn. Các thực phẩm giàu omega-3, chất xơ, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt rất tốt cho nội tiết. Nếu sau một thời gian cân nặng vẫn không giảm, nên gặp bác sĩ để kiểm tra và điều chỉnh kịp thời.
Tóm lại, cân bằng nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc giảm cân sau sinh. Thay đổi nội tiết tố sau sinh là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu không điều chỉnh kịp thời, nó có thể gây khó khăn trong việc giảm cân. Nội tiết tố mất cân bằng cũng ảnh hưởng đến sức khỏe và tâm trạng của mẹ. Việc điều hòa nội tiết sau sinh giúp quá trình giảm cân hiệu quả hơn. Đồng thời, nó còn cải thiện sức khỏe tổng thể và tinh thần một cách rõ rệt.