.
Hành trình giảm cân của mẹ bỉm sau sinh thường là hành trình gian nan. Nhiều cách giảm cân như: ăn kiêng, tập thể dục, thậm chí áp dụng đủ phương pháp nhưng cân nặng không thay đổi. Một số mẹ bỉm còn tăng cân lên sau vài tháng. Vậy điều gì nằm sau con số trên cân nặng?
1. Hormone cortisol – “kẻ giấu mặt” khiến hành trình giảm cân mẹ bỉm khó khăn
Sau sinh, đặc biệt là khi thiếu ngủ hoặc stress do chăm con, hormone cortisol tăng cao. Bên cạnh đó, trong một nghiên cứu cân nặng trên phụ nữ sau sinh. Mức cortisol đo từ nước bọt có liên quan chặt chẽ đến tình trạng giữ cân sau sinh.
Hơn nữa, Cortisol cao làm tăng tích tụ mỡ bụng, kích thích cảm giác thèm ăn. Bên cạnh đó, Cortisol làm giảm hiệu quả đốt cháy năng lượng. Dù bạn sử dụng các cách giảm cân như ăn kiêng hay tập luyện.
2. Prolactin – hormone tạo sữa, vô tình hỗ trợ tích trữ mỡ
Cụ thể là, Hormone prolactin tăng mạnh trong thời kỳ cho con bú để kích thích tiết sữa. Nhưng cũng chính prolactin làm tăng đề kháng insulin và thúc đẩy dự trữ lipid (mỡ) trong cơ thể.
Điều này có nghĩa là mẹ cho con bú dễ cảm giác đói hơn, tiêu hao năng lượng kém hơn. Từ đó cân nặng dễ “đứng im” hoặc tăng lên nếu ăn quá nhiều.
3. Estrogen giảm đột ngột – chuyển hóa chậm đi
Cụ thể là, trong quá trình mang thai, estrogen và progesterone rất cao. Tuy nhiên sau sinh các loại hormone này tụt mạnh. Do vậy, việc này làm giảm tốc độ trao đổi chất, dễ tích trữ mỡ nội tạng (vùng bụng, eo) hơn.
Hơn nữa, Estrogen cũng đóng vai trò trong tăng tổng hợp collagen, đốt năng lượng và phân phối mỡ dưới da. Ngoài ra, estrogen giảm còn ảnh hưởng đến tâm trạng và giấc ngủ. Đồng thời, gián tiếp làm giảm hiệu quả giảm cân. Dù cho bạn dùng nhiều cách giảm cân sau sinh. Nhưng cơ thể rối loạn các hormone này thì hành trình giảm cân sẽ khó khăn hơn.
4. Tác động đồng bộ: ba hormone liên kết để giữ cân nặng
Bên cạnh đó, Các hormone cortisol, prolactin, estrogen hoạt động không đơn lẻ. Khi cortisol đã cao (do stress, thiếu ngủ), estrogen lại thấp, prolactin cao. Lúc này, cơ thể bạn rơi vào trạng thái giữ mỡ để đảm bảo năng lượng cho việc tạo sữa và phục hồi sau sinh. Đặc biệt là, nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra hormone có thể tác động đến tâm lý; khiến mẹ dễ cảm thấy lo lắng; buồn ngủ, thiếu động lực trong giảm cân.
5. Các yếu tố khác ảnh hưởng thêm đến hành trình giảm cân của mẹ bỉm
- Mất dần khối cơ: sau sinh nếu không vận động; khối cơ nạc suy giảm khiến chuyển hóa nền chậm lại.
- Không ngủ đủ: giấc ngủ kém chất lượng khiến insulin hoạt động kém, làm tăng tích mỡ.
- Stress tâm lý và trầm cảm sau sinh: thường đi cùng với rối loạn hormone và ăn uống không kiểm soát; ảnh hưởng đến cân nặng.
6. Cách giảm cân an toàn – khoa học:
- Ngủ đủ – hoặc nghỉ đủ sâu
Nhiều mẹ thức khuya, ngủ ngắt quãng, dẫn đến cortisol tăng cao. Cụ thể là, đây là hormone gây tích mỡ bụng. Hãy tranh thủ chợp mắt khi con ngủ, và tối đa hóa chất lượng giấc ngủ ban đêm. Bằng cách hạn chế thiết bị điện tử trước khi ngủ 1 giờ. - Ăn đủ chất – đừng ăn kiêng quá sớm
Sau sinh, cơ thể cần phục hồi. Đừng vội cắt tinh bột hay chất béo hoàn toàn. Thay vào đó, hãy chọn carb hấp thu chậm (gạo lứt, khoai lang); và chất béo tốt (dầu olive, hạt dinh dưỡng) để duy trì năng lượng và ổn định insulin. - Uống đủ nước – nhưng không uống thay bữa
Nhiều mẹ dùng nước ép, nước detox thay bữa ăn, vô tình làm giảm trao đổi chất. Nhìn chung, hãy uống từ 2–2.5 lít nước mỗi ngày, nhưng đảm bảo đủ 3 bữa chính với đạm và rau xanh. - Vận động nhẹ nhàng – đều đặn
Bên cạnh đó, không cần tập nặng. Tuy nhiên, bạn nên 20–30 phút mỗi ngày đi bộ; giãn cơ hoặc yoga sau sinh đã đủ giúp kích hoạt chuyển hóa và làm dịu cortisol. - Theo dõi nội tiết nếu cân không xuống sau 3–6 tháng
Nếu sau 3–6 tháng, cân nặng không cải thiện dù đã ăn uống khoa học, đừng tiếp tục tự ép bản thân. Thay vào đó, hãy kiểm tra nội tiết tố, tuyến giáp; insulin để được can thiệp đúng lúc bằng phương pháp nội khoa hoặc dinh dưỡng cá nhân hóa.
Bác sĩ nội tiết tại Vanity chia sẻ:
“Nhìn chung, không có một công thức giảm cân chung cho mọi bà mẹ sau sinh. Hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng chạy theo áp lực vóc dáng quá sớm. Nếu sau 6 tháng vẫn khó giảm cân dù ăn uống và vận động hợp lý; đó là lúc bạn nên kiểm tra chỉ số nội tiết và tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được thiết kế lộ trình giảm cân phù hợp; an toàn và lâu dài”.
Do vậy, nếu bạn đang loay hoay giảm cân sau sinh mà không thấy kết quả; hãy nghĩ đến hormone cortisol, prolactin và estrogen. Những yếu tố nội tiết có thể là lý do tại sao thân hình bạn không về cân như mong muốn.
Giảm cân sau sinh không chỉ là chuyện chiếc váy nhỏ, mà là bảo vệ sức khỏe lâu dài. Bên cạnh đó, giảm cân còn giúp ổn định nội tiết và tăng chất lượng cuộc sống. Hãy ưu tiên hiểu đúng, làm đúng. Giảm cân an toàn, bền vững bằng sự hỗ trợ y khoa nếu cần.
Xem thêm: Thuốc tránh thai hàng ngày có thật sự gây đột quỵ, huyết khối tĩnh mạch?